Banka Hukuku
BANKA HUKUKU VE SORUNLARI
12.01.2008
İSTANBUL BAROSU BANKACILIK VE FİNANSAL KURUMLAR KOMİSYONU
&
MARMARA ÜNİVERSİTESİ BANKACILIK VE SİGORTACILIK ENSTİTÜSÜ
http://www.istanbulbarosu.org.tr/Detail.asp?CatID=1&ID=3154
İstanbul Barosu Bankacılık ve Finansal Kurumlar Komisyonu ile Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü’nün ortaklaşa düzenledikleri “Banka Hukuku ve Sorunları” konulu panel 12 Ocak Cumartesi günü Orhan Apaydın Konferans Salonunda yapıldı.
Finans Hukuku ve Sorunları konulu panel dizisinin üçüncüsünün açılışında konuşan Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tiğince Oktar ve İstanbul Barosu Bankacılık ve Finansal Kurumlar Komisyonu Başkanı Av. İsmail Altay, bu panelde bankacılık konusunun ele alınarak, sektörün sorunlarının görüşüleceğini bildirdiler.
İki oturum halinde gerçekleştirilen panelin Av. İsmail Altay yönetimindeki sabah oturumunda konuşan Av. Anlam Altay, Hukuki açıdan bankalarda kurumsal yönetim konusunu ele aldı. Bankaların üst yönetim ve denetim organlarının işlevini anlatan Anlam Altay, Bankalar Yasasına göre Yönetim Kurulunun icracı olmayan üyelerinden oluşturulan Denetim Komitesinin Yönetim Kurulunu denetlediğini, dış denetim kurumunun seçimini yaptığını ve Yönetim Kurulu içinden çıkmasına rağmen Denetim Komitesinin yetkilerinin çok güçlü olduğunu bildirdi.
Yapı Kredi Bankası Bankacılık Hukuk Grubu Başkanı Av. Nesrin Çevik Şenpolat da kredi kartı ücretleri ve karşılaşılan hukuki sorunları anlattı. 2006 Mart ayına kadar kredi kartlarının yasasının bulunmadığını, bu tarihten sonra kredi kartı sözleşmelerinin Tüketici Yasasına göre yapıldığını belirten Şenpolat, bu alanda sık sık hukuki sorunlar yaşandığını bildirdi. Tüketici Hakem Heyetleri ve Tüketici mahkemelerinin kararlarından örnekler sunan Şenpolat, kredi kartı sözleşmelerinin haksız şart oluşturduğu iddiasıyla tüketici lehine kararlar verildiğini, oysa tüketicinin bilgilendirildiğini, bankaların internet sitelerinde açıklayıcı bilgiler bulunduğunu savundu.
Türkiye İş Bankası Müşavir Avukatı Beril Kılıç, sermaye piyasasında bankaların rolü ve bankaların gerçekleştirebilecekleri sermaye piyasası işlemleri üzerinde durdu. Beril Kılıç, bankaların gerçekleştirdiği aracılık faaliyetleri, repo ve ters repo, portföy işletmeciliği ve yöneticiliği konusunda ayrıntılı bilgi sundu. Bankaların doğrudan yapmaları yasak olan işlemleri kurdukları ya da ortağı oldukları aracı şirketler eliyle gerçekleştirdiklerini belirten Kılıç, bankaların yapacakları faaliyetler için BDDK’dan izin almaları ve sermaye piyasası faaliyetlerini SPK tebliğlerine uygun yapmaları gerektiğini hatırlattı. Kılıç, Anglo Amerikan hukukundan tercüme edilerek SPK tarafından yayınlanan tebliğlerin ülkemizde çelişkiler yarattığına da dikkat çekti.
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gökhan Antalya yönetimince açılan panelin öğleden sonraki oturumunda konuşan Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erol Ulusoy, banka mevzuatının zamanaşımı ve Anayasaya aykırılık sorunu üzerinde durdu.
Bankalardaki mevduat, katılım fonu ve emanetlerin 10 yıl süreyle bankada kalmasıyla zamanaşımının gerçekleştiğini ve bunların TMSF’ye aktarıldığını belirten Ulusoy, oysa bunlar üzerinde bir mülkiyet hakkı bulunduğunu, mülkiyet hakkının zaman aşımına uğrayamayacağını ve bu hakkın Anayasa güvencesinde olduğunu bildirdi.
Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Öztek, banka mevduatının haczi konusunu anlattı.
Haciz konusunun İcra ve İflas Yasasının 89. maddesinde düzenlendiğini belirten Prof. Dr. Öztek, bu yasada 1929, 1965 ve 2003 yılında değişiklikler yapıldığını, 89. maddeye birinci ve ikinci ihbarname hakkı eklendiğini, hatta üçüncü ihbarname hakkının da getirildiğini, bunu bankaların değil daha çok kamu kuruluşlarının isteği üzerine maddeye eklendiğini kaydetti.
Vadeli hesap, müteselsil hesap ve müstakbel alacaklar için haciz işleminin uygulanıp uygulanmayacağı hakkındaki görüşlerini de belirten Öztek, konuya ilişkin Yargıtay kararlarından da örnekler sundu.
Oyakbank avukatı Aydın Musaballı ise konuşmasında kurumsal kredi sözleşmelerinin genel işlem şartları açısından değerlendirilmesi üzerinde durdu.
Kredilerin bir finansman tekniği olarak tanımlandığını, üretime ve tüketime dönük kredi sözleşmelerinin Borçlar Kanununa göre düzenlendiğini belirten Musaballı, sigorta, alım satım, bankacılık gibi benzeri kendine özgü sözleşmelerin standart sözleşme olarak nitelendiğini kaydetti. Musaballı, genel işlem sözleşmelerinin ise ahlak kurallarına aykırı olmayan, hakkın kötüye kullanılması yasağına ve emredici hukuk kurallarına uygun sözleşmeler olması gerektiğini vurguladı.
Panelin son konuşmasını yapan Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Arş. Gör. Dr. Tolga Ayoğlu, Bankacılık Kanunu’nda öngörülen kredi sınırlamaları hakkında bilgi verdi. Tolga Ayoğlu, sunumunda, bankaların verdikleri kredi için karşılık ayırma zorunluluğu, risk grubu bazındaki sınırlamalar, büyük kredilere ilişkin sınırlamalar, kredi sınırlamalarına tabi olmayan işlemler, kredi sınırlamalarına aykırı olarak gerçekleştirilen işlemlerin geçerliliği, çapraz kredi işlemleri ve depo krediler konularında ayrıntılı bilgi verdi.
Daha sonra panelin soru – cevap bölümüne geçildi.
Panelin oturum sonlarında Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü tarafından konuşmacılara birer plaket sunuldu.